Waarom egels onmisbaar zijn in een natuurlijke tuin
De egel is één van de meest geliefde nachtelijke bezoekers in onze tuinen. Toch heeft dit stekelige zoogdier het de laatste jaren moeilijk. Verharding, intensief tuinonderhoud en verkeersdruk zorgen ervoor dat egels steeds minder veilige leefgebieden vinden. Door jouw tuin bewust in te richten, kun je een verschil maken voor deze nuttige dieren.
Egels zijn echte opruimers. Ze eten slakken, kevers, rupsen en andere insecten die vaak als plaag worden gezien. Een tuin met egels heeft daardoor minder chemische bestrijdingsmiddelen nodig. Bovendien zijn egels een belangrijke schakel in de voedselketen; ze vormen prooi voor onder andere uilen en vossen, en houden tegelijkertijd bepaalde insectenpopulaties in toom.
Wat egels nodig hebben om te overwinteren
Egels houden een echte winterslaap. Daarvoor hebben ze drie dingen nodig: voldoende voedsel in het najaar, een veilige schuilplaats en rust. Zonder deze basisvoorwaarden halen veel dieren de lente niet.
Een beschutte slaapplek in je tuin
Een egel zoekt voor de winter een droge, goed geïsoleerde plek. In een strak aangeharkte tuin is dat nauwelijks te vinden. Een eenvoudige oplossing is het creëren van een hoekje waar je bladeren, takken en snoeiresten laat liggen. Tussen dit materiaal bouwen egels hun nest, goed verstopt en beschermd tegen kou en roofdieren.
Je kunt ook een egelhuis plaatsen. Kies een beschutte plek achter in de tuin, uit de wind en niet in de volle zon. Bedek het huis gedeeltelijk met bladeren en takken, zodat het opgaat in de omgeving. Laat de ingang vrij, maar zorg dat honden en katten er niet gemakkelijk bij kunnen.
Voedsel als voorbereiding op de winterslaap
In de herfst hebben egels extra energie nodig om een vetreserve op te bouwen. Dat doen ze door natuurlijk voedsel te zoeken, maar jij kunt een handje helpen. Zet in de schemering een laag schaaltje met kattenbrokjes of speciaal egelvoer neer. Geef nooit melk, want dat veroorzaakt ernstige darmproblemen. Vers water aanbieden is wel altijd een goed idee.
Een tuin die rijk is aan insecten is op lange termijn het belangrijkst. Laat daarom een deel van je gazon wat langer, plant inheemse struiken en vermijd pesticiden. Hoe natuurlijker je tuin, hoe groter de kans dat egels er voldoende voedsel vinden.
Je tuin egelvriendelijk en toegankelijk maken
Zelfs de beste egelvriendelijke tuin heeft weinig nut als dieren er niet kunnen komen. Egels zwerven grote afstanden door verschillende tuinen op zoek naar voedsel en schuilplekken. Dichte schuttingen en muurtjes vormen dan een onneembare barrière.
Maak daarom één of meerdere doorgangen in de omheining, bijvoorbeeld een opening van ongeveer dertien bij dertien centimeter onderaan een tuinmuur of schutting. Overleg gerust met buren, zodat er een echte egelsnelweg door de hele straat ontstaat. Let daarnaast op mogelijke gevaren: diepe vijvers zonder uitklimplaats, steile kelderramen en netten in de tuin kunnen egels in de problemen brengen.
Door met kleine aanpassingen rekening te houden met deze nachtelijke tuingast, help je niet alleen de egel zelf, maar draag je ook bij aan een rijkere, meer natuurlijke leefomgeving in je directe omgeving.
