Wat is een das?
De das, ook wel bekend onder de Latijnse naam Meles meles, is een in Nederland voorkomende marterachtige. Dit nachtdier staat bekend om zijn zwart-witte gezichtsmasker en stevige lichaamsbouw. Dassen leven voornamelijk in bossen, duinen en heuvelachtige gebieden, waar ze overdag schuilen in uitgebreide ondergrondse burchten. Door hun schuwheid en nachtelijke leefwijze worden ze zelden gezien door mensen, wat ze tot mysterieuze bewoners van ons landschap maakt.
Waar leeft de das in Nederland?
Typische leefgebieden
Dassen komen vooral voor in het oosten, zuiden en midden van Nederland. Provincies zoals Gelderland, Limburg en Noord-Brabant bieden een geschikte leefomgeving dankzij hun uitgestrekte bossen en kleinschalige landschappen. De das heeft een voorkeur voor hellingen waar hij zijn burcht kan graven, bij voorkeur in droge, goed doorwortelde zandgrond. Ook in Zuid-Drenthe en de Utrechtse Heuvelrug breidt het leefgebied van de das zich verder uit.
Leefomgeving en voedsel
De das leeft in een burcht die hij soms samen met meerdere generaties bewoont. Deze ondergrondse woningen kunnen tientallen meters lang worden met meerdere uitgangen. In de omgeving van de burcht gaat de das 's nachts op zoek naar voedsel. Zijn dieet bestaat uit regenwormen, insectenlarven, vruchten, maïs en soms kleine zoogdieren. Open grasland, akkers en boomgaarden in de buurt van de burcht voorzien hem van voldoende voedselbronnen.
Hoe herken je een das?
Uiterlijke kenmerken
Een volwassen das is ongeveer 70 tot 90 cm lang en weegt tussen de 10 en 15 kilo. Zijn meest opvallende kenmerk is het witte gezicht met twee zwarte strepen die van de neus tot aan de oren lopen. Voor de rest heeft de das een grijsachtig lichaam met korte poten en lange klauwen, waarmee hij graaft.
Sporen in het landschap
Hoewel das zelf moeilijk te zien is, kun je hem herkennen aan sporen. Dit kunnen zijn pootafdrukken of latrines — kleine kuiltjes waarin hij zijn uitwerpselen doet — in de buurt van de burcht. Ook uitgesleten paden door het grasland, zogenaamde wissels, verraden zijn aanwezigheid. Tijdens het voorjaar en de zomer is er meer kans om dassen te spotten, vooral in de schemering.
Bescherming van de das
Bedreigingen en bescherming
De das had het in de twintigste eeuw moeilijk in Nederland door jacht, habitatverlies en het drukker wordende verkeer. Inmiddels is hij wettelijk beschermd en zijn er maatregelen getroffen, zoals faunapassages onder wegen en het behoud van natuurgebieden. Dankzij deze inspanningen neemt de das in Nederland langzaam in aantal toe.
Hoe kun je helpen?
Als natuurliefhebber kun je bijdragen aan het behoud van de das door zijn leefgebied met rust te laten en burchten niet te verstoren. Meld waarnemingen aan natuurorganisaties, zodat zij hun beschermingsmaatregelen kunnen blijven verbeteren. Zo zorgen we samen voor de toekomst van dit fascinerende nachtdier.
